Een laatste bezoek aan het omroepzendermuseum
Op de valreep heb ik nog een bezoek gebracht aan het omroepzendermuseum in Lopikerkapel, gelegen op een stukje historische radiogrond in een bunker. Als ik daar arriveer is het museum nog niet geopend, maar de deur staat wel open.
Buiten is ook van alles te zien en wat het meest opvalt is de 1000 kg wegende top van de zendmast van IJsselstein welke een antislingermechanistme bevat wat de buismast moest behoeden voor ongecontroleerd slingeren.
Verder waren er de diverse voeten van buismasten te zien waaronder die van Smilde welke daar van 1959- 2011 dienst heeft gedaan als drager van de 200 meter lange buismast welke een gewicht had van 160 Ton.
Als ik naar de tegenovergelegen ingang kijk zie ik een Spanblok liggen om de kabels aan te spannen waarmee de antennes overeind gehouden worden, dat ding is groter als mijn auto. Her en der rond de ingang staan schotelantennes opgesteld en is er ook nog een antennesegment te zien wat ooit eens op grote hoogte heeft gezorgd voor de uitzending van de signalen.
Als ik de bunker binnenga zijn er voorbeelden van de kabels te zien welke in de diverse torens de verbinding maken tussen de zenders en de aan de mast hangende antennes. In de diverse ruimten zijn de vele onderdelen en meetapparaten overzichtelijk opgesteld.
Rekken vol met zendbuizen en meetapparatuur welke voor het opsporen van storingen en het onderhoud van de installaties zorg moesten dragen.
In een hoek van het museum is een complete servicewerkplaats opgesteld voorzien van de daarvoor benodigde meetapparatuur, terwijl we even verderop een grote verzameling radiotoestellen kunnen bewonderen.
Van de eerste radio ontvangers welke een meer technisch uiterlijk hadden tot prachtige houten kasten welke jarenlang een pronkstuk in vele huiskamers. Daarnaast staan ook de kleine eerste transistorradio’s die het mobiele luisteren in die jaren mogelijk maakten.Ook was er voor mij een weerzien met de start van de hobby, een bouwdoos van Philips met daarin de transistoren AF116 en de AC126. In diverse vertrekken verder staan grote televisie en radiozenders opgesteld, compleet met foto’s en beschrijvingen.
Ruimten met demo opstellingen van zender tot antenne, kaarten uit de tijd dat Hilversum 1, 2 en 3 nog de roepnamen van de zenders waren uit een lang verleden en foto’s van antenneparken sieren de wand van dit museum wat deze dagen voor het laatst open is op deze locatie.
Ontzettend jammer dat hier op deze bijzondere plaats een einde aan komt, en bij het wegrijden stop ik ook nog even bij het overblijfsel van waar eens de 165 meter hoge zendmast uit 1940 stond, een grote klomp beton in de grond waar de tuien aan bevestigd waren en een verlaten hokje zijn daar de stille getuigen van.
In de hoop dat dit alles ooit weer een plaats zal krijgen in een museum op een plaats waar het weer helemaal tot zijn recht komt passeer ik het wachthuisje aan de ingang van de eigen weg waarop Nederlandse Omroep Zender Maatschappij N.V. NOZEMA te lezen is met daaronder Binnenlandse Omroep.
Alle foto’s staan HIER te bezichtigen
Ewoud Klop
PD3WDK